De Wet Bestuur en Toezicht Rechtspersonen (WBTR) gaat over:
• Positie en plichten bestuursleden.
• De aansprakelijkheid van bestuursleden.
• Financieel beleid en goedkeuring van uitgaven.
• Regels omtrent belangenverstrengeling.
De Wet Bestuur en Toezicht Rechtspersonen (WBTR) is bedoeld om het bestuur en toezicht van verenigingen en stichtingen te verbeteren. Het wettelijk vastleggen van taken, bevoegdheden, verplichtingen en aansprakelijkheid volgt op incidenten en wantoestanden. Het ministerie van Justitie en Veiligheid zegt hierover: ‘Het wetsvoorstel geeft vorm aan een professionaliseringsslag bij verenigingen en stichtingen. De noodzaak hiervan is gebleken na een aantal incidenten.’ Met incidenten bedoelt de wetgever financiële problemen, zelfverrijking van bestuurders, fraude en diefstal.
De reikwijdte van de wet is groter dan het aanpassen van statuten. Dat is echt onvoldoende. De wet gaat over het vastleggen van basisregels voor bestuur en toezicht. De hoofdelijke persoonlijke aansprakelijkheid van bestuursleden is uitgebreid. Zeker op dat punt moeten bestuursleden volle aandacht geven aan deze wet.
Volgens de wet moeten de bestuurlijke structuur, besluitvorming en het toezicht op orde zijn. Dat kan op verschillende manieren. Welke het beste past bij jouw vereniging of stichting, maak je zelf uit. Als je die zaken regelt en vastlegt, laat je zien verantwoordelijkheid te nemen.
De WBTR is een wettelijke verplichting voor verenigingen en stichtingen. De wet geldt voor alle besturen. Op 1 juli 2021 moet je eraan voldoen. Het is belangrijk, want niet voldoen aan de WBTR kan gevolgen voor bestuursleden persoonlijk. Ga dus op tijd aan de slag.
Mini webinar WBTR in sneltreinvaart
WBTR in het kort:
- Bestuursleden hebben de plicht het belang van de vereniging of stichting voorop te stellen.
- Dit betekent dat de WBTR eisen stelt aan het handelen van bestuursleden en hen verplichtingen oplegt.
- Als aan die verplichtingen niet wordt voldaan, kunnen bestuursleden aansprakelijk zijn. In een aantal gevallen zelfs hoofdelijk aansprakelijk.
- Na introductie van de WBTR is de wettelijk regeling van aansprakelijkheid bij faillissement van toepassing op alle bestuurders van verenigingen en stichtingen.
- Als een bestuurslid een persoonlijk belang heeft dat strijdig kan zijn met het belang van de vereniging of stichting, mag hij of zij niet deelnemen aan de besluitvorming.
- Binnen de vereniging of stichting moet zijn vastgelegd hoe besluitvorming in dergelijke gevallen plaatsvindt.
- In statuten van verenigingen of stichtingen moet staan hoe wordt omgegaan met situaties waarin er tijdelijk geen bestuurslid is. Dat geldt dus ook als een bestuurszetel vacant is.
- Een bestuurslid mag niet meer stemmen uitbrengen dan de anderen samen. Hij of zij mag dus niet in de gelegenheid zijn alle anderen te ‘overrulen’.
WBTR-stappenplan
Om te waarborgen dat verenigingen en stichtingen netjes worden geleid, heeft de overheid de wetgeving aangescherpt. Daarom is het belangrijk dat verenigingen en stichtingen hun zaken goed op orde hebben en dat kunnen aantonen. Het WBTR-stappenplan kan daarbij helpen. Met het online stappenplan krijg je snel inzicht wát je moet doen en hóe je het moet doen. Met behulp van het WBTR-stappenplan kost het 3 tot 4 uur binnen één of twee bestuursvergaderingen om alle zaken op orde te hebben.
De stappen in het stappenplan:
Stap 1: Waarom WBTR en wat moet je doen?
Stap 2: Goed bestuur
Stap 3: Aansprakelijkheid van bestuursleden
Stap 4: Tegenstrijdig belang
Stap 5: Afwezigheid van bestuursleden
Stap 6: Meervoudig stemrecht
Stap 7: Toezicht
Stap 8: Bindende voordracht
Stap 9: Raadgevende stem
Stap 10: Statuten
Er zijn kosten verbonden aan het gebruik maken van het online stappenplan. Jong Nederland afdelingen krijgen 50% korting. Ga naar
wbtr.nl/partner/jong-nederland
Je krijgt dan:
- Het online WBTR-stappenplan in 10 stappen. Met alle onderdelen van de wet. Zo weet je zeker dat je alles doet wat moet.
- Opleidingsvideo. Er is een video die je laat zien hoe het stappenplan werkt en hoe je dat het beste kunnen invullen zodat je snel en makkelijk aan de wet voldoet.
- Uitlegvideo bij elke stap. De video vertelt je precies wat je moet doen en geeft aan waar je op moet leggen.
- Makkelijk invulformulier. Het invulformulier kun je vullen met knippen en plakken uit de voorbeeldteksten die gemaakt zijn. Kies de tekst die bij je past en plak die in het invulveld.
- Inclusief juridische ondersteuning. Kom je er niet uit of heb je een vraag dan kun je gewoon bellen of mailen. Dit is inbegrepen in de prijs.
- Gratis updates, nieuws en FAQ. Je wordt op de hoogte gehouden van updates van de wet. Jurisprudentie die meer inzicht geeft. Ook krijg je de nieuwsbrief met handige tips en tricks zodat jij je vereniging nog beter kunt besturen.
- Eigen documentbeheer. Er staan een aantal voorbeeld documenten in het WBTR-stappenplan. Als je eigen documenten hebt kun je die ook uploaden. Bijvoorbeeld je bestuursreglement, je statuten, je lidmaatschap documenten. Alle informatie die hoort bij dit onderwerp kun je toevoegen (25 documenten).
- De licentie is voor 1 vereniging of stichting: alle bestuursleden krijgen toegang.
- Helpdesk (bereikbaar op werkdagen tussen 9.00 en 17.00 uur).
Is het nodig om de statuten te wijzigen?
Neem hiervoor contact op met je notaris.
De statuten moeten bij de eerstvolgende statutenwijziging aangepast worden als de statuten bijvoorbeeld nog geen bepaling bevat over de manier waarop in de taken en bevoegdheden wordt voorzien ingeval van ontstentenis (bijvoorbeeld door disfunctioneren of ontslag) of belet (bijvoorbeeld door langdurige ziekte of schorsing) van alle bestuurders.
Het doorvoeren van wijzigingen gebeurt bij de eerstvolgende statutenwijziging. Dat kan volgende maand zijn, maar ook pas over een paar jaar (uiterlijk 5 jaar na het in werking treden van de WBTR).
WBTR webinar
Op 16 maart 2021 heeft WBTR.nl voor leden van Vereniging NOV dit webinar gehouden over de Wet Bestuur en Toezicht Rechtspersonen.